تیغ منتقدان زیر گلوی ماکرون هیچکس در فرانسه رئیس جمهور را نمیخواهد
سرویس خارجی-
همزمان با استعفای زودهنگام «سباستین لوکورنو» نخستوزیری که تنها 27 روز بر سر کار بود احزاب، رسانهها و مردم فرانسه در یک موضع واحد با بیان این که «ماکرون مسبب بحران کنونی است» فشارها برای برکناری او از قدرت را به اوج رساندهاند.
فرانسه مدتی است درگیر یک «بحران عمیق سیاسی» است. کارشناسان ریشه بحران را در ترکیبی از نارضایتی اجتماعی، شکاف طبقاتی و بیاعتمادی فزاینده به نظام سیاسی سنتی فرانسه میدانند. عرصه سیاست فرانسه از زمانی که ماکرون در انتخابات ۲۰۲۲ بار دیگر به ریاستجمهوری رسید هرچه بیثباتتر شده است. او سال گذشته میلادی نیز در قماری شکست خورد که بحران را بدتر ساخت. سال 2024 میلادی ائتلاف ماکرون در انتخابات پارلمانی شکست خورد ماکرون اما وی در تلاش برای بازسازی مشروعیت خود خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی در فرانسه شد. انتخابات زودهنگام پارلمانی در ۲ دور و در تاریخهای ۳۰ ژوئن و ۷ ژوئیه ۲۰۲۴(10 و 17 تیر 1403) برگزار شد. هیچ بلوکی از جمله متحدان ماکرون در این دو انتخابات اکثریت مطلق را کسب نکردند در مقابل احزاب چپ و راست قدرت و جایگاه خود را در پارلمان فرانسه تقویت کردند.
از تیر سال گذشته احزاب چپ و راست با دولت ماکرون بر سر کسری بودجه اختلافنظر دارند. سال گذشته «میشل بارنیه» نخستوزیر پیشین تنها سه ماه پس از حضور در قدرت و انتخاب وی به نخستوزیری از سوی ماکرون به دلیل عدم اعتماد پارلمان بر سر بودچه از کار برکنار شد. «فرانسوا بایرو» نخستوزیر بعدی که در ماه ژوئیه «تیرماه» از چارچوب بودجه ۲۰۲۶ رونمایی کرد او نیز به سرنوشت بارنیه دچار شد. بایرو به دنبال جلب حمایت برای طرحی جهت صرفهجویی نزدیک به ۴۴میلیارد یورو (۵۱میلیارد دلار) به عنوان بخشی از تلاشها برای کاهش بدهی عمومی رو به افزایش فرانسه بود که اکنون به ۱۱۳درصد از تولید ناخالص داخلی آن رسیده است. به دنبال کنار رفتن «بایرو»، ماکرون «سباستین لوکورنو» وزیر دفاع را به عنوان نخستوزیر جدید معرفی کرد اما در همان شهریورماه احزاب مخالف اعلام کردند که به دولت لوکورنو رای اعتماد نخواهند داد.
استعفاهای پیدرپی
روز دوشنبه بحران سیاسی فرانسه «سباستین لوکورنو» را نیز در خود فرو برد و او را مجبور به استعفا کرد. کاخ الیزه اعلام کرد سباستین لوکورنو بعد از تجربه ۲۷ روز نخستوزیری از سمتش استعفا کرده و استعفای او توسط امانوئل ماکرون پذیرفته شده است. به گزارش ایسنا، براساس گزارش رسانههای فرانسوی، «سباستین لوکورنو»، هفتمین نخستوزیر منصوبشده توسط «امانوئل ماکرون» روز دوشنبه تصمیم گرفت به سریال استعفای نخستوزیران فرانسه طی یک سال گذشته ادامه و پس از ۲۷ روز باقی ماندن در این منصب، استعفا دهد. رئیسجمهور فرانسه هجدهم شهریورماه سباستین لوکورنو که وزیر دفاع وقت بود را بعد از آنکه پارلمان، فرانسوا بایرو را از نخستوزیری برکنار کرد به عنوان نخستوزیر جدید تعیین کرد. آنطور که رویترز نوشته است لوکورنو تنها ۱۴ساعت قبل از اعلام استعفایش کابینه جدید خود را معرفی کرده بود اما با تهدیدات شدید رقبا و دشمنان سیاسی خود برای سرنگون کردن دولتش مواجه شد و در ادامه ورق برگشته و روندی که قرار بود به بهبود بحران سیاسی در فرانسه منجر شود خود تبدیل به عامل دیگری برای تشدید این بحران شده است. براساس این گزارش استعفای او همچنین یک رخداد غیرمنتظره و بیسابقه دیگر را در طی این بحرانی که موجب شده ماکرون تنها در طی ۲ سال پنج نخستوزیر را منصوب کند رقم زده است.
مشکل، خود ماکرون است
همه در فرانسه از احزاب گرفته تا مردم اتفاقنظر دارند که ماکرون مسئول وضعیت کنونی است و باید کنار برود. نظرسنجی جدید مؤسسه افکارسنجی اودکسا (Odoxa) نشان میدهد که که ماکرون از نگاه مردم کشورش، مقصر اصلی وضعیت کنونی است.۸۷ درصد از افراد حاضر در نظرسنجی، رئیسجمهوری را مسئول نخست این وضعیت میدانند و ۷۰ درصد آنان استعفای امانوئل ماکرون را خواستارند. اما ماکرون به جای استعفا یا حداقل تلاش برای حل و فصل بحران خود را مشغول بحرانهای خاورمیانه کرده است. تلاش فعالسازی مکانیسم ماشه علیه ایران و حل و فصل جنگ غزه به نفع رژیم صهیونیستی تنها اقدامات ماکرون طی چند ماه اخیر بوده است.
رسانهها و احزاب مخالف و حتی همپیمانان سابق ماکرون میگویند او سه راه بیشتر ندارد یا باید نخستوزیر جدید معرفی کند یا استعفا دهد یا پارلمان فرانسه را منحل کند. با این وجود بیشتر روی گزینه استعفا یا انحلال پارلمان تمرکز کردهاند. روزنامه انگلیسی تایمز با بیان این که ماکرون قادر به تحمیل سیاستهای خود نیست نوشته است: رئیسجمهور «ضعیف» فرانسه با ۳ گزینه روبهرو است، انتصاب نخستوزیر جدید، برگزاری انتخابات پارلمانی و استعفا که باید برای آن آماده شود. دو نظرسنجی جدید در فرانسه نشان میدهد که اکثر مردم این کشور با استعفای رئیسجمهور خود موافق هستند». به گزارش ایسنا «تایمز» در توصیف امانوئل ماکرون در چنین شرایطی تاکید میکند: «ماکرون یک اردک لنگ است- اصطلاحی که در دنیای سیاست برای اشاره به سیاستمداری که در آخرین روزهای دوره قدرتش به سر برده و به همین دلیل شاهد کمرنگشدن نفوذش است، به کار میرود- ماکرون به پایان دوره ریاستجمهوری برنامهریزیشدهاش در سال ۲۰۲۷ نزدیک میشود و حتی مطمئن نیست که تا آن زمان به نتیجه برسد».
نشریه فرانسوی لوموند نیز سه راه خروج از این بحران که پیش روی رئیس دولت قرار دارد را برشمرد و نوشت: اول، انتصاب نخستوزیر جدید، با توجه به دشواری فزاینده گسترش اکثریت به سمت چپ یا راست افراطی. گزینه دوم، شامل انحلال پارلمان است، زیرا امانوئل ماکرون در ماه ژوئیه(تیر) قدرت انحلال مجلس ملی را دوباره به دست آورد و گزینه سوم که مورد تنفر رئیسجمهور است اما همچنان به قوت خود باقیاست و خطر افزایش چشمگیر در محافل عمومی را به همراه دارد؛ استعفای او در شرایطی است که سکوتش از زمان سقوط فرانسوا بایرو، اردوگاه خودش را نیز نگران و خشمگین میکند.
«ژان لوک ملانشون» رهبر حزب «فرانسه تسلیمناپذیر» نیز استعفای سومین دولت این کشور را نتیجه بنبستی دانست که در نتیجه سیاستهای رئیسجمهور این کشور ایجاد شده و بار دیگر خواستار برکناری «امانوئل ماکرون» شده است. روزنامه لوموند با انتشار این مطلب نوشت: ملانشون همچنین در کنفرانسی خبری «ناتوانی رئیسجمهور برای کنترل وضعیت را» محکوم کرد. «ژردن باردلا» و «مارین لوپن» از رهبران حزب راستگرای «اجتماع ملی» نیز از رئیسجمهوری فرانسه خواستهاند تا با انحلال مجلس ملی به بنبست سیاسی این کشور پایان دهد.
نخستوزیران دیروز معترضان امروز
گزارشها حاکی است تصمیم ماکرون که پس از قبول استعفای سباستین لوکرنو که او را دوباره مأمور رهبری مذاکرات جدید جهت تشکیل دولت کرده است صدای موافقان سابق از جمله دو نخستوزیر پیشین ماکرون را نیز درآورده است اردوار فیلیپ رهبر حزب «افقها» دیروز در گفتوگو با رادیو فرانسه
«ار. ت. ال» از ماکرون خواست تا با اعلام برگزاری زودهنگام انتخابات، برای «خروج آبرومندانه و حسابشده از بحران سیاسی که به کشور آسیب میرساند» اقدام کند. همچنین
«گابریل اتل» دیگر نخستوزیر پیشین ماکرون نیز در گفتوگو با رادیو
«ت. اف. ۱» اعلام کرد: مانند بسیاری از فرانسویان من هم دیگر تصمیمات ماکرون را درک نمیکنم.
انفجار در نزدیکی دفتر نخستوزیری
اما دیروز رسانههای فرانسوی گزارش دادند درست در چند قدمی محلی که رهبران سیاسی فرانسه در پاریس در بحبوحه بحران دولتی گردهم آمده بودند، انفجارهایی رخ داد و یک ون آتش گرفت. به گزارش فارس رسانههای محلی فرانسه گزارش کردند که پیش از آنکه یک ون در چند قدمی محلی که رهبران سیاسی فرانسه در بحبوحه بحران دولتی گرد هم آمده بودند، آتش بگیرد. صدای انفجارهایی در پاریس شنیده شد. این حادثه در خیابان «ورن» در منطقه هفتم پاریس رخ داد. در نزدیکی این محل، هتل ماتینیون قرار دارد که دفتر نخستوزیر فرانسه است. هنوز علت دقیق انفجارها یا آتشسوزی مشخص نشده است، اما تصویری که در شبکههای اجتماعی منتشر شده، دود سیاهی را نشان میدهد که از یک ون بلند میشود.
استعفای وزیر دفاع فرانسه
خبر دیگر این که در ادامه تشدید بحران سیاسی فرانسه وزیر دفاع این کشور نیز استعفا کرد. به گزارش ایسنا، «برونو لو میر»، وزیر دارایی سابق فرانسه، که انتصابش به عنوان وزیر دفاع باعث استعفای نخستوزیر سباستین لکورنو شد، گفت که در تلاش برای پایان دادن به بحران، دولت را ترک میکند. حزب راستگرای جمهوریخواهان (LR) از انتصاب لومیر به عنوان وزیر دفاع خشمگین شده و او را تجسم سیاستهای اقتصادی رئیسجمهور «امانوئل ماکرون» دانسته بود.لو میر در ایکس نوشت: «تحت این شرایط، من به رئیسجمهور پیشنهاد دادم که بدون تأخیر از دولت کنارهگیری کنم و مسئولیتهای من را به عنوان وزیر دفاع به نخستوزیر (لکورنو) منتقل کند.» وی افزود: «رئیسجمهور پیشنهاد من را پذیرفته است». «برونو ریتیلو»، رهبر حزب محافظهکار و وزیر کشور، پیش از این لکورنو را به «پنهان کردن» انتصاب «لو میر» متهم کرده بود.